การประเมิน 360 องศา (360-Degree Feedback)
การประเมิน 360 องศา (หรือที่เรียกกันว่า 360-Degree Feedback) คือกระบวนการประเมินผลการทำงานหรือคุณสมบัติของบุคคลโดยการรวบรวมความคิดเห็นจากหลายๆ แหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับบุคคลนั้นในหลายมุมมอง ซึ่งรวมถึงผู้บังคับบัญชา, เพื่อนร่วมงาน, ลูกค้า และตัวบุคคลเอง (การประเมินตนเอง) เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ครอบคลุมและหลากหลายมุมมองในการพิจารณาคุณสมบัติหรือประสิทธิภาพในการทำงาน
ลักษณะของการประเมิน 360 องศา
- ผู้ที่ประเมิน: การประเมินจะได้รับความคิดเห็นจากหลายแหล่ง ได้แก่
- ผู้บังคับบัญชา (Supervisors/Managers): ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการทำงานในระดับสูงและความสามารถในการบริหารจัดการ
- เพื่อนร่วมงาน (Peers): ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการทำงานร่วมกันและความสามารถในการประสานงาน
- ลูกค้า (Customers): ให้ข้อมูลเกี่ยวกับทักษะการบริการลูกค้าและความพึงพอใจ
- การประเมินตนเอง (Self-assessment): ผู้ที่ถูกประเมินจะสะท้อนความคิดเห็นและทัศนคติของตนเองในการทำงาน
- รายงาน/ผลการทำงาน (Quantitative Data): ข้อมูลเชิงปริมาณ เช่น ยอดขาย, ผลงาน, และการบรรลุเป้าหมาย
- วัตถุประสงค์:
การประเมิน 360 องศามีเป้าหมายหลักในการช่วยให้บุคคลได้เห็นมุมมองที่หลากหลายเกี่ยวกับการทำงานของตนเอง โดยสามารถนำข้อมูลที่ได้ไปใช้ในการพัฒนาและปรับปรุงทักษะต่างๆ ทั้งในด้านการทำงานร่วมกับทีม, การบริการลูกค้า, การจัดการเวลา หรือทักษะการขาย - การรวบรวมข้อมูล:
ข้อมูลจากผู้ที่เกี่ยวข้องจะถูกใช้ในการประเมินโดยการใช้แบบสอบถามหรือแบบฟอร์มที่ระบุคำถามเกี่ยวกับทักษะต่างๆ ของผู้ที่ถูกประเมิน
แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการประเมินฝ่ายขายสำหรับการประเมิน360 การประเมิน 360 องศาสำหรับพนักงานฝ่ายขายต้องใช้แหล่งข้อมูลหลากหลายที่สามารถให้ข้อมูลเชิงลึกจากหลายมุมมองเพื่อให้การประเมินมีความสมบูรณ์ และเป็นธรรม การใช้แหล่งข้อมูลที่หลากหลายจะช่วยให้เห็นภาพรวมที่ครบถ้วนเกี่ยวกับความสามารถ และประสิทธิภาพของพนักงานขาย ทั้งในด้านทักษะการขาย การบริการลูกค้า การทำงานร่วมกับทีม และการปฏิบัติงานโดยรวม
แหล่งข้อมูลที่ใช้ในการประเมินฝ่ายขายสำหรับการประเมิน360 มีหลายประเภท ซึ่งแต่ละประเภทให้มุมมองที่แตกต่างกันไป
1. ผู้บังคับบัญชา (Supervisor/Manager)
- บทบาท:
หัวหน้างาน หรือผู้บังคับบัญชาจะมีบทบาทสำคัญในการประเมินความสามารถของพนักงานขายในด้านต่างๆ เช่น ผลการปิดการขาย การบรรลุเป้าหมาย และการทำงานตามกระบวนการที่บริษัทกำหนด นอกจากนี้ยังสามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับความสามารถในการจัดการเวลาของพนักงาน และการทำงานร่วมกับทีม - ประเภทข้อมูล:
- การบรรลุเป้าหมายการขาย
- ความสามารถในการจัดการงานและเวลาของพนักงาน
- การปฏิบัติตามกระบวนการและนโยบายขององค์กร
- ความสามารถในการรับมือกับความกดดันและการแก้ไขปัญหา
- ตัวอย่างคำถาม:
- “พนักงานขายสามารถบรรลุเป้าหมายการขายได้ตามที่กำหนด หรือไม่?”
- “พนักงานมีทักษะในการจัดการเวลาและการจัดลำดับความสำคัญได้ดีแค่ไหน?”
- “พนักงานขายมีความสามารถในการรับมือกับความท้าทาย หรือปัญหาต่างๆ ได้ดี หรือไม่?”
2. เพื่อนร่วมงานในทีม (Team Members)
- บทบาท:
เพื่อนร่วมงานในทีมขายจะสามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับความสามารถในการทำงานร่วมกับทีม การประสานงานระหว่างแผนก และการสนับสนุนในภารกิจต่างๆ เช่น การแบ่งปันข้อมูลผลิตภัณฑ์ การช่วยเหลือในกระบวนการขาย และการทำงานภายใต้สภาพแวดล้อมร่วมกัน - ประเภทข้อมูล:
- ความสามารถในการทำงานร่วมกับทีม
- การสนับสนุนและช่วยเหลือเพื่อนร่วมงาน
- ความร่วมมือในการบรรลุเป้าหมายทีม
- ตัวอย่างคำถาม:
- “พนักงานขายมีส่วนร่วมในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น หรือช่วยเหลือเพื่อนร่วมงานในทีมได้ดีแค่ไหน?”
- “พนักงานขายสามารถทำงานร่วมกับทีมอื่นๆ ได้ดีหรือไม่ เช่น ทีมการตลาด หรือทีมบริการลูกค้า?”
- “พนักงานขายพร้อมที่จะรับฟังความคิดเห็นจากเพื่อนร่วมงาน และปรับปรุงการทำงาน หรือไม่?”
3. ลูกค้า (Customers)
- บทบาท:
ลูกค้าเป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญในการประเมินทักษะการขาย และการบริการลูกค้าของพนักงานขาย ข้อมูลจากลูกค้าจะช่วยให้เห็นถึงความพึงพอใจของลูกค้าในการติดต่อ การบริการ และการตอบสนองต่อความต้องการของพวกเขา - ประเภทข้อมูล:
- ความพึงพอใจของลูกค้า
- การตอบสนองต่อคำถามหรือข้อกังวลของลูกค้า
- ความสามารถในการสร้างความสัมพันธ์ และความมั่นใจให้กับลูกค้า
- ตัวอย่างคำถาม:
- “พนักงานขายสามารถตอบคำถาม และแก้ไขปัญหาของคุณได้อย่างรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพ หรือไม่?”
- “พนักงานขายสามารถเข้าใจ และตอบสนองความต้องการของคุณได้ดีแค่ไหน?”
- “คุณรู้สึกว่าพนักงานขายให้ความสำคัญกับคุณ และบริษัทของเขา หรือไม่?”
4. พนักงานขายตนเอง (Self-Assessment)
- บทบาท:
การประเมินตนเองเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยให้พนักงานขายได้สะท้อนความคิดเห็นเกี่ยวกับการทำงานของตัวเอง พนักงานสามารถระบุจุดแข็ง และจุดที่ต้องพัฒนา รวมถึงการตั้งเป้าหมายการพัฒนาในอนาคต การประเมินตนเองจะช่วยให้พนักงานมีส่วนร่วมในการพัฒนาตนเอง - ประเภทข้อมูล:
- ความรู้สึกเกี่ยวกับประสิทธิภาพการทำงาน
- ความสามารถในการทำงานภายใต้ความกดดัน
- การประเมินทักษะ และจุดอ่อนของตนเอง
- ตัวอย่างคำถาม:
- “คุณคิดว่าตัวเองมีทักษะในการขายที่แข็งแกร่งในด้านไหน?”
- “คุณมีการตั้งเป้าหมายในการพัฒนาทักษะการขายของคุณอย่างไร?”
- “คุณประสบปัญหาหรือความท้าทายในการทำงานอย่างไรบ้าง และคุณจัดการกับมันอย่างไร?”
5. ผู้บริหารหรือผู้นำ (Executive Leadership)
- บทบาท:
ผู้บริหารหรือผู้นำขององค์กรสามารถให้ข้อมูลเกี่ยวกับภาพรวมการดำเนินงานของทีมขาย พวกเขามักจะมองเห็นการเชื่อมโยงระหว่างการทำงานของพนักงานขายกับกลยุทธ์ และเป้าหมายทางธุรกิจขององค์กร รวมถึงประเมินประสิทธิภาพในระดับสูงขึ้น เช่น การเติบโตในรายได้ หรือการขยายฐานลูกค้า - ประเภทข้อมูล:
- การเชื่อมโยงระหว่างการทำงานของพนักงานขายกับเป้าหมายทางธุรกิจ
- การปฏิบัติตามกลยุทธ์ และทิศทางที่องค์กรกำหนด
- การรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในตลาด
- ตัวอย่างคำถาม:
- “พนักงานขายมีส่วนช่วยในการบรรลุเป้าหมายรายได้ขององค์กรได้ดีแค่ไหน?”
- “พนักงานขายสามารถปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงในกลยุทธ์ หรือทิศทางขององค์กรได้หรือไม่?”
- “พนักงานขายมีการสร้างสัมพันธ์ที่ดีระหว่างลูกค้ากับแบรนด์ของเราได้ดีเพียงใด?”
6. ข้อมูลเชิงปริมาณ (Quantitative Data)
- บทบาท:
ข้อมูลเชิงปริมาณ เช่น ยอดขายที่พนักงานสามารถทำได้, จำนวนการโทรหาลูกค้า, จำนวนการประชุมที่จัดขึ้น, หรือจำนวนลูกค้าที่รักษาไว้ จะช่วยให้เห็นภาพชัดเจนเกี่ยวกับผลการทำงานของพนักงานขายในเชิงปริมาณ ข้อมูลเหล่านี้สามารถนำมาใช้ในการประเมินประสิทธิภาพโดยรวมของทีมขาย - ประเภทข้อมูล:
- ยอดขาย และการบรรลุเป้าหมาย
- จำนวนการติดต่อลูกค้า
- จำนวนการปิดการขาย
- ตัวอย่างคำถาม:
- “พนักงานขายสามารถบรรลุเป้าหมายยอดขายตามที่กำหนดได้ หรือไม่?”
- “พนักงานขายมีการติดต่อลูกค้า และสร้างการนัดหมายได้มากน้อยเพียงใด?”
- “พนักงานขายมีอัตราการปิดการขายที่สูง หรือต่ำกว่าที่คาดหวัง?”
7. ผู้นำระดับสูง (Executive Leadership)
- บทบาท:
ผู้บริหารระดับสูงหรือผู้นำองค์กรจะมองเห็นภาพรวมของผลการดำเนินงานของพนักงานขาย โดยมีการเชื่อมโยงการทำงานของพนักงานขายกับกลยุทธ์ และเป้าหมายขององค์กร รวมถึงสามารถประเมินความสามารถในการทำงานในระดับที่สูงขึ้น - ข้อมูลที่ได้จากผู้นำระดับสูง:
- การเชื่อมโยงระหว่างการทำงานของพนักงานขายกับเป้าหมายทางธุรกิจ
- ความสามารถในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลง
- การสร้างความสัมพันธ์ระยะยาวกับลูกค้า
- ตัวอย่างคำถามที่ใช้:
- “พนักงานขายสามารถทำให้บรรลุเป้าหมายรายได้ขององค์กรได้หรือไม่?”
- “พนักงานขายสามารถปรับตัวเข้ากับการเปลี่ยนแปลงในกลยุทธ์องค์กรได้ดีแค่ไหน?”
- “พนักงานขายช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ยั่งยืนกับลูกค้า และเพิ่มความภักดีได้หรือไม่?”
สรุป
การใช้แหล่งข้อมูลหลายๆ แหล่งในการประเมิน 360 องศาจะช่วยให้การประเมินผลของพนักงานขายมีความหลากหลายและครบถ้วน โดยข้อมูลจากผู้บังคับบัญชา เพื่อนร่วมงาน ลูกค้า การประเมินตนเอง ข้อมูลเชิงปริมาณ และผู้นำระดับสูงจะช่วยให้เห็นภาพรวมของการทำงานทั้งในด้านทักษะการขาย การทำงานร่วมกับทีม การบริการลูกค้า และการปรับตัวในที่ทำงาน การประเมินจากหลายๆ มุมมองทำให้การตัดสินใจในการพัฒนาและฝึกอบรมพนักงานขายมีความแม่นยำและมีข้อมูลที่ครบถ้วนที่สุด
สนใจทดลองใช้งานโปรแกรมประเมินออนไลน์ EsteeMATE ติดต่อได้ที่นี่